سنجش میزان رضایت مندی ساکنان روستایی از کیفیت زندگی مطالعه موردی (دهستان کوه خواجه شهرستان هامون)

سنجش و ارزیابی کیفیت زندگی به عنوان معیاری اساسی برای ارزیابی کارایی سیاست ها و درک الویت بندی مسایل توسط برنامه ریزان و سیاست گذاران در دستیابی به توسعه پایدار می باشد.بخش قابل توجهی از مطالعات انجام شده در مورد کیفیت زندگی به نواحی شهری اختصاص یافته است اما از چند دهه اخیر و با رشد پرشتاب صنعت و فناوری در جهان،عقب ماندگی مناطق روستایی بیشتر عیان گردیده است. در این راستا نواحی روستایی در کشورهای کمتر توسعه یافته از جمله ایران به دلیل بروز نابرابری های اقتصادی بین شهر و روستا، با چالش های فراوانی مواجه هستند. از این رو شناخت و تبیین عوامل موثر بر کیفیت زندگی در این نواحی و دستیابی به نتایجی دقیق و واقعی از اهمیت بالایی برخوردار است.جغرافیدانان در پژوهش های خود با ترکیب و تلفیق شاخص ها به کیفیت زندگی ساکنین سکونت گاه های شهری و روستایی می پردازند و نیازهای هر کدام را با توجه به زمان و مکان جغرافیایی در جهت بهبودی محیط سکونتی با هدف حفظ برابری و یکسان سازی بررسی می نمایند. در این پژوهش برای سنجش میزان رضایت مندی ساکنان روستایی از کیفیت زندگی، دهستان کوه خواجه واقع در غرب شهرستان هامون از توابع استان سیستان و بلوچستان به عنوان منطقه مورد مطالعه در نظر گرفته شده است. روش تحقیق نیز توصیفی – تحلیلی می باشد. داده های پژوهش از 7 روستای بالای 20 خانوار (از 206 سرپرست خانوار نمونه ) بوسیله پرسشنامه بدست آمده است و در نرم افزار spss پردازش گردید، یافته های پژوهش با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و واریانس تحلیلی (anova ( تحلیل شد و نتایج آزمون ها نشان می دهد که رضایت از کیفیت آموزش، بهداشت، اوقات فراغت، اشتغال و درآمد، زیر ساخت ها در حد پایینی قرار گرفته اند و رضایت از کیفیت محیط سکونتی از لحاظ مسکن دارای آب و برق و تلفن، و مسکن دارای نور و روشنایی کافی ، رضایت از کیفیت محیط از لحاظ امنیت موجود در روستا ها و دسترسی به پاسگاه و کیفیت و حاصلخیزی خاک، و رضایت از توانایی پرداخت قبوض آب و برق ، و قدرت خرید کالاهای رفاهی در بعد اقتصادی در حالت مطلوب در حد متوسط است. در پژوهش حاضر مشخص شد میزان رضایت مندی از کیفیت زندگی در سکونت گاه های روستایی در سطح پایینی است چرا که با وجود برخورداری از امکانات اولیه چون آب، برق، تلفن هنوز هم روستاییان با چالش ها و مشکلات فراوانی مانند اشتغال و درآمد مناسب و پایدار و سختی هایی چون دسترسی به خدمات بهداشتی و آموزشی و نوع مسکن و ساخت و سازهای سکونت گاه ها و... را به همراه خویش دارند.